Szanowny Panie Prezesie
W odpowiedzi na Pana pismo z dnia 6 września 2017 r. w sprawie propozycji współpracy przy tworzeniu polskiej rasy bydła mięsnego w oparciu o zwierzęta wpisane do księgi hodowlanej prowadzonej dla rasy polskiej czerwonej uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
Głównym celem współczesnej hodowli zwierząt jest minimalizacja kosztów jednostkowych otrzymywanych produktów oraz poprawa walorów użytkowych zwierząt. Wymagania stawiane zwierzętom uzależnione są przede wszystkim od stosowanego systemu utrzymywania tych zwierząt (pastwiskowy, alkierzowy) oraz poziomu żywienia (intensywny, nekstensywny). Z artykułu jaki został zamieszczony w Tygodniku Poradnik Rolniczy Nr 13 z dnia 26 marca 2017 r., w którym opisane zostało Pana gospodarstwo oraz podjęte przez Pana działania hodowlane mające na celu poprawę użytkowości utrzymywanego w systemie pastwiskowym stada bydła rasy polskiej czerwonej w zakresie cech produkcji mięsa i wykorzystujące kojarzenie osobników reprezentujących akceptowany przez Pana poziom określonych cech fenotypowych (wyrostowość, masa ciała) w celu uzyskania potomstwa o lepszych cechach opasowych są działaniami zgodnymi z założeniami Krajowego programu hodowlanego dla bydła rasy polskiej czerwonej w Polsce opracowanego i realizowanego przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka (PFHBiPM), która została uznana przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do prowadzenia księgi hodowlanej dla tej rasy bydła (decyzja 88/2004 z dnia 26 lutego 2004 r.). Zgodnie z założeniami tego programu, część populacji bydła polskiego czerwonego wpisanego do księgi hodowlanej, która charakteryzuje się niską wydajnością mleczną może być utrzymywana w systemie pastwiskowym jako krowy mamki przeznaczone do produkcji żywca wołowego. W takich stadach hodowlanych objętych oceną wartości użytkowej prowadzoną według metodyki określonej przez PFHBiPM dla bydła typu użytkowego mięsno-mlecznego w zakresie cech produkcji mięsa, praca hodowlana prowadzona jest na poziomie stada i zakłada uzyskanie postępu hodowlanego w zakresie cech opasowych i rzeźnych, a także poprawy użytkowości rozpłodowej, zdrowotności cieląt oraz długowieczności.
Biorąc powyższe pod uwagę należy podkreślić, że podejmowane przez Pana działania selekcyjne mające na celu poprawę cech opasowych i mięsnych posiadanych przez Pana zwierząt nie mogą zostać uznane za działania zmierzające do wytworzenia nowej mięsnej rasy bydła. Określanie tych działań jako proces tworzenia nowej rasy bydła mogą bowiem wprowadzać w błąd i powodować niepotrzebne zamieszanie w środowisku hodowców utrzymujących bydło rasy polskiej czerwonej w systemie pastwiskowym.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że proces tworzenia nowej rasy zwierząt, w tym także nowej rasy bydła, został precyzyjnie określony w art. 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1012 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie zootechnicznych i genealogicznych warunków dotyczących hodowli zwierząt hodowlanych czystorasowych i mieszańców świni, handlu nimi i wprowadzania ich na terytorium Unii oraz handlu ich materiałem biologicznym wykorzystywanym do rozrodu i jego wprowadzania na terytorium Unii oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 652/2014, dyrektywy Rady 89/608/EWG i 90/425/EWG i uchylającego niektóre akty w dziedzinie hodowli zwierząt („ rozporządzenie w sprawie hodowli zwierząt”) (Dz. Urz. UE z 29.06.2016r. L 171, str. 66), które będzie stosowane w Polsce od dnia 1 listopada 2018 r.
Zgodnie z ww. przepisami, proces tworzenia nowej rasy zwierząt wiąże się z utworzeniem księgi hodowlanej dla nowej rasy z zastosowaniem odstępstw od zasad wpisywania zwierząt hodowlanych czystorasowych do sekcji głównej księgi hodowlanej prowadzonej przez uznany związek hodowców, z których związek ten może skorzystać w procesie tworzenia nowej rasy lub odtworzenia rasy, która wyginęła.
W przypadku gdy uznany na podstawie rozdziału II sekcja 1 rozporządzenia 2016/1012 , w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez ministra właściwego do spraw rolnictwa, związek hodowców realizuje zatwierdzony program hodowlany dla rasy, dla której nie istnieje księga hodowlana w żadnym państwie członkowskim Unii Europejskiej ani w żadnym państwie trzecim, związek hodowców może wpisywać do sekcji głównej nowo założonej księgi hodowlanej zwierzęta hodowlane czystorasowe lub potomstwo zwierząt hodowlanych czystorasowych różnych ras, lub każde zwierzę, które związek hodowców uzna za posiadające cechy tej nowej rasy. Jednocześnie związek hodowców korzystający z tego odstępstwa jest zobowiązany:
- określić w swoim programie hodowlanym okres czasu przeznaczony na założenie nowej księgi hodowlanej uwzględniający odstęp międzypokoleniowy danego gatunku lub rasy zwierząt;
- zamieszczać w księdze hodowlanej odniesienia do każdej istniejącej księgi hodowlanej, do której po raz pierwszy po urodzeniu wpisano zwierzęta hodowlane czystorasowe lub ich rodziców, wraz z oryginalnym numerem rejestracji w tej księdze hodowlanej;
- w swoim systemie ewidencjonowania rodowodów wskazać zwierzęta, które związek hodowców uznaje za założycieli nowej rasy.
Zgodnie z załącznikiem I część 2 do rozporządzenia 2016/1012 związek hodowców, który zamierza skorzystać z tego odstępstwa jest również zobowiązany określić w swoim programie hodowlanym szczegółowy plan tworzenia nowej rasy, jej nazwę, która, w celu uniknięcia pomyłek, nie może mieć związku z nazwą żadnej istniejącej już rasy, dla której prowadzi się księgę hodowlaną, a także podać szczegółowe informacje uzasadniające tworzenie nowej rasy. Jeżeli przed upływem okresu czasu określonego w programie hodowlanych za okres zakładania nowej księgi hodowlanej przeprowadzona kontrola urzędowa potwierdzi, że cel hodowlany, którym było wytworzenie nowej rasy został zrealizowany i księga hodowlana dla tej nowej rasy jest prowadzona zgodnie z przepisami rozporządzenia 2016/1012, to informacja o tym fakcie podawana jest do publicznej wiadomości.
Biorąc powyższe pod uwagę, chciałbym zwrócić Pana uwagę na potrzebę precyzyjnego określania działań hodowlanych podejmowanych w Pana stadzie bydła po to, żeby hodowcy bydła polskiego czerwonego, którzy poddają swoje zwierzęta ocenie wartości użytkowej określonej dla bydła typu użytkowego mięsno-mlecznego w zakresie cech produkcji wołowiny nie zostali wprowadzeni w błąd jakoby działania te miałyby jakiekolwiek podstawy prawne do uznania ich za proces tworzenia nowej rasy mięsnej w Polsce.
Z poważaniem
Krzysztof Jurgiel
Minister Rolnictwa
i Rozwoju Wsi
Skan oryginału:
Odpowiedź MRiRW
